“We hebben niets aan vrijblijvende richtlijnen. Als we een Italiaans scenario willen vermijden, moet de overheid onmiddellijk verregaande maatregelen nemen. Dit virus is ernstig. Ons gezondheidssysteem dreigt te imploderen.” Dat schrijven zeven experten in infectieziektebestrijding vandaag in een statement, daarin gesteund door de rectoren van de vijf Vlaamse universiteiten.

De Vlaamse universiteiten en hogescholen kondigden woensdag ingrijpende maatregelen aan: de personeelsleden moeten zoveel mogelijk thuiswerken, afstandsonderwijs wordt de norm. De kennisinstellingen nemen zo hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Maar om de verspreiding van het coronavirus zoveel mogelijk te vertragen, is meer nodig, veel meer. En daar ligt vanzelfsprekend een belangrijke rol bij de overheid.

“De overheid communiceerde brede aanbevelingen naar de bevolking”, klinkt het in het statement. “Maar die blijven zeer vrijblijvend en bijgevolg is er geen doorgedreven bewustmaking of breed draagvlak. Het wordt nog steeds sociaal aanvaard dat mensen simpele aanwijzingen, zoals het vermijden van handen schudden of het geven van zoenen, bewust of onbewust niet ter harte nemen.”

Op basis van de nieuwste inzichten zijn de wetenschappers heel erg duidelijk. “Dit virus is ernstig: het combineert een hoge mate van besmettelijkheid met een belangrijke mortaliteit waardoor, gezondheidssystemen dreigen te imploderen. Het is voor alle Vlaamse experten duidelijk dat we afstevenen op een Italiaans scenario, als we gewoon de huidige maatregelen handhaven.”

Daarom stellen ze met aandrang een reeks aanvullende maatregelen voor. Die moeten onmiddellijk worden doorgevoerd en gecontroleerd moeten op hun strikte naleving, en dit alles vanuit één orgaan met een mandaat voor het ganse land. Deze maatregelen zijn:

  1. Maximaal telewerken voor bedrijven en instellingen (zoals universiteiten). Niet-essentiële vergaderingen, activiteiten of reizen kunnen best uitgesteld worden.
  2. Werknemers die niet kunnen telewerken moeten maximaal de kans krijgen minder met elkaar in contact te komen. Dat kan bijvoorbeeld door gefaseerd ter werken, gefaseerde lunchpauzes in te lassen en vaak gebruikte oppervlaktes en toestellen te ontsmetten.
  3. Alle bijeenkomsten, indoor en outdoor, waarbij mensen enkele uren samen doorbrengen op een beperkte oppervlakte, moeten afgelast of uitgesteld worden.
  4. Universiteiten en hogescholen zetten maximaal in op afstandsonderwijs, naast oplossingen op maat voor stages en practica.
  5. Ook het openbaar vervoer moet inzetten op ‘social distancing’: dat kan bijvoorbeeld door de capaciteit te verhogen en het openstellen van de eerste klasse zodat passagiers beter gespreid worden.

Daarnaast blijven de ‘traditionele’ aanbevelingen van het allergrootste belang:

  1. Geef geen handen/zoenen: begroet elkaar zonder mekaar aan te raken.
  2. Beperk rechtstreekse sociale contacten met grootouders (of bejaarden in het algemeen) tot een absoluut minimum.
  3. Bewaar bij ontmoetingen in gesloten ruimtes een afstand van minstens één meter en deel geen gebruiksvoorwerpen zoals gsm, eetgerei, drinkglazen of zelfs borrelnootjes met elkaar.

“De reeds geldende en de dringend gevraagde maatregelen werken alleen als ze op korte termijn geïmplementeerd worden in alle geledingen van de maatschappij. Dit is ons inziens onmogelijk met vrijblijvende instructies en richtlijnen”, besluiten de experten en de rectoren.

De experten in infectieziektebestrijding met achtergrond in epidemiologie, virologie, biostatistiek en gezondheidseconomie Philippe Beutels (UAntwerpen), Steven Callens (UGent en UZ Gent), Niel Hens (UHasselt en UAntwerpen), Herman Goossens (UAntwerpen en UZA), Pierre Van Damme (UAntwerpen), Marc Van Ranst (KULeuven) en Erika Vlieghe (UAntwerpen en UZA).

De rectoren van de Vlaamse universiteiten Luc De Schepper (UHasselt), Caroline Pauwels (VUB), Luc Sels (KU Leuven), Rik Van de Walle (UGent) en Herman Van Goethem (UAntwerpen).