Melanoom is een gevaarlijke vorm van huidkanker die vooral voorkomt bij mannen en vrouwen van rond de 60 jaar oud, maar die ook jongere mensen vaak treft. Zo is melanoom een van de meest voorkomende kankers bij jonge vrouwen tussen 25 en 29 jaar. Het aantal gevallen van melanoom is de afgelopen drie decennia dramatisch gestegen, en overtreft inmiddels bijna alle andere kankers.
Toch is het menselijk immuunsysteem in principe in staat melanoomcellen te herkennen en te vernietigen. Dat sommige mensen desondanks toch melanoom ontwikkelen, komt omdat melanoomcellen zichzelf weten te camoufleren, en aldus de aanval van het immuunsysteem weten te ontwijken. Ook slagen melanoomcellen erin zogenoemde ‘remmende circuits’ in de cel uit te buiten om het immuunsysteem af te remmen of zelfs stil te leggen.
Antilichamen cruciaal in strijd tegen melanoom
Om het misbruik van deze remmende circuits door melanoomcellen aan banden te leggen, hebben wetenschappers de moleculaire interacties die aan de basis liggen van deze circuits – zogeheten ‘inhiberende immuun checkpoints’ – bestudeerd. Geneesmiddelen die dergelijke checkpoints binden zijn gebaseerd op antilichamen en worden volop ontwikkeld – en met succes. Met name patiënten met melanoom in een laat stadium blijken er baat bij te hebben. Deze bemoedigende resultaten hebben ertoe geleid dat sommige van deze geneesmiddelen reeds op de markt zijn.
Niettemin blijft verder, intensief onderzoek naar inhiberende immuun checkpoints hoognodig. Het VUB-onderzoek dat werd gehonoreerd door de Melanoma Research Alliance is hier een goed voorbeeld van.
Authentiek Belgisch VUB-product
De onderzoekers hebben een nieuwe strategie ontwikkeld om het molecuul programmed death-ligand 1 (PD-L1) aan te grijpen. Hun PD-L1 bindend antilichaam is afkomstig van kameelachtigen en is in vergelijking met reeds ontwikkelde geneesmiddelen veel kleiner, waardoor het er beter in slaagt in tumoren binnen te dringen.
Prof. dr. Karine Breckpot is erg opgetogen over de ondersteuning door Melanoma Research Alliance. ‘Vandaag is het geloof in immuuntherapie als strategie om kankercellen gericht aan te vallen groter dan ooit. Vooral het gebruik van antilichamen om negatieve signalen die immuuncellen van kankercellen ontvangen tegen gaan, blijkt een succesvolle strategie. Ik ben vereerd dat ons team, het Laboratorium voor Moleculaire en Cellulaire Therapie samen met het In vivo moleculair imaging-team, het vertrouwen krijgt om in deze context een Belgisch en authentiek VUB-product te ontwikkelen,’ aldus Breckpot.