Laten we helden huldigen. Terwijl de migranten, aangedreven door Erdogan, aan de Griekse grens onthaald werden op rubberkogels en boze Grieken die dreigden met scherp te beschieten, liep hij kalm richting Turkije. Even hield hij halt bij de winkel aan de grens. Kocht belegde broodjes en flessen water, zoveel hij kon dragen. Hoewel iedereen verbaasd opkeek, geraakte hij voorbij de grenspost. Nu op Turks grondgebied liep hij nog een kilometer, vatte toen post langs de weg. Hij wilde er persoonlijk voor zorgen dat het pact, de Global Compact on Migration - beter bekend als het Marrakech-pact - wordt nageleefd. Daarin staat namelijk, doelstelling 7, dat "migranten, ongeacht hun status, alle nodige steun moeten krijgen tijdens alle stadia van hun tocht".

Dit opiniestuk verscheen eerder op demorgen.be (+).

Daarom stond hij hier, Charles Michel, aan de juiste kant van de geschiedenis en van de weg, met belegde broodjes en plat water. Hij had zijn regering laten vallen om dat pact goed te keuren. Had er zich op die manier plechtig toe verbonden "irreguliere migranten toegang te geven tot een situatie waarin op basis van een beoordeling van hun individuele toestand hun status kan worden geregulariseerd". Zo zou geschieden. Straks zou hij samen met deze mensen naar de Griekse grens toelopen. Waterkanon en kogels trotserend. Hoe hij hen over de grens zou krijgen, wist hij nog niet. We zien wel, dacht hij, nicht raisonieren, marchieren. Want het stond duidelijk in het pact: "Neem alle maatregelen die nodig zijn opdat migranten, gevangen in een moeilijke situatie of een crisis in landen van transit of bestemming, toegang krijgen tot landen waar zij kunnen rekenen op veiligheid en humanitaire steun". Dat zou hij doen. Hen doorheen Griekenland leiden, doorheen Europa, tot in Brussel. Daar zou hij hen toevertrouwen aan Sophie Wilmès (van wie wordt beweerd dat zij de premier is van dit land).

Een grote groep volgde hem richting Griekenland. Hij liep voorop. Werd getroffen door een kogel. Niet écht, maar wel diep in zijn ziel, want deze man zou amper veertien maanden na de finale goedkeuring van het Global Compact, samen met de voorzitster van de Europese Commissie de Grieken dánken voor de wijze waarop zij migranten brutaal weren, hen zelfs 780 miljoen en een snelle interventiekracht beloven om dat in de toekomst nog beter te kunnen doen.

Laat hem liever uitleggen wat politiek is, kan zijn, moet zijn... geen land voor heiligen.

Was het dan veertien maanden geleden echt onmogelijk de tekst van het pact te lezen, te zien hoe wereldvreemd die is? Wat te denken van leiders die niet durven zeggen wat zij menen te moeten doen? Wie helpen zij op die manier? Amper drie jaar geleden verklaarde de toenmalige voorzitster van Alternative für Deutschland, Frauke Petri, dat het illegaal overschrijden van grenzen desnoods door gebruik van vuurwapens moet worden verhinderd. Iedereen sprak toen schande, nu worden de Griekse grenswachters gefeliciteerd. De Hongaarse premier Victor Orbán kon meteen opscheppen dat de EU eindelijk zijn voorbeeld volgt. Waarom hebben wij leiders die praten als pastoors, alsof alles draait om de zuiverheid van hun ziel en die dan, als echt politiek handelen aan de orde is, enkel machteloosheid etaleren? Van hen wordt verwacht dat zij grenzen bewaken, kordaat en menselijk. Waarom handelen zij alsof die evidente verantwoordelijkheid een overwinning is van extreemrechts?

Niet alle verantwoordelijkheden mogen blijkbaar het daglicht zien. Sommige worden verzwegen, andere met grote trom aangekondigd en opgenomen. De EU-elite, Frans Timmermans op kop, wil een Green Deal, 1.000 miljard euro en een klimaatwet die de democratie terugschroeft en bedoeld is om de klimaatdoelstellingen zonder gezeur van kiezers te kunnen nastreven. Weg met de kiezers. In hun plaats kwam Greta Thunberg de Europarlementariërs toespreken. Greta veegde hen de mantel uit, domme, laffe nietsdoeners zijn het volgens haar. Enkel holle woorden komen uit hun mond. Blijkbaar vonden de parlementairen dat zij gelijk heeft, zij applaudisseerden enthousiast. Misschien moeten we daar rekening mee houden, snel ons geld en onze stem terugvragen.

Omdat er toch niets wordt gedaan, ging Greta betogen. Op de radio kwamen haar medestanders uitgebreid aan het woord. Het was, zo zei een innemende meisjesstem, tijd voor een "opstand tegen de politiek". Dat werd gezegd met de ontwapenende eenvoud van een evidentie: de democratie werkt niet, weg met de politiek. Steeds vaker hoor je dat, die onrustwekkende echo van het interbellum, de afkeer van botsende meningen en democratie. Jonge mensen verdienen ernstig weerwerk. Niet de slappe poging om zich populair te maken door alle kritiek te ontkennen, zoals de minister van jeugd Benjamin Dalle (CD&V) liet zien in De afspraak van dinsdag. Laat hem liever uitleggen wat politiek is, kan zijn, moet zijn... geen land voor heiligen.