Kanker wordt veroorzaakt door mutaties in het genetisch materiaal. Meestal ontwikkelen die mutaties zich tijdens het leven van patiënten, maar in het geval van erfelijke kankers zijn deze al aanwezig in het DNA van bij de geboorte. Dragers van zo’n, meestal overgeërfde, mutatie hebben een sterk verhoogd risico om kanker te krijgen.De meest voorkomende erfelijke kankers zijn borst-, eierstok-, darm- en baarmoederkanker. Of iemand erfelijk belast is, kan relatief makkelijk en goedkoop onderzocht worden op een bloedstaal. Vandaag is de toegang tot die testen echter beperkt tot personen die al kanker hebben of met een sterke voorgeschiedenis van kanker in de familie. Volgens prof. dr. De Grève, gespecialiseerd in familiale kanker, wordt het potentieel van deze tests in de strijd tegen kanker zo onderbenut:
“Door de genetische test in de overgrote meerderheid van de gevallen enkel ‘diagnostisch’ te gebruiken in families die reeds vele gevallen van (hieraan overleden) kankers gekend hebben, blijft de meerderheid van de mutatiedragers in het ongewisse over dit belangrijke kankerrisico. Zo mist de test bijna volledig haar preventieve effect. Ik stel daarom voor om iedereen die dat wenst toegang te geven tot dergelijke tests. De kosten van dergeljike preventieve testen zijn bovendien fel gedaald en de geschatte kostenbesparing in de behandeling van kanker zal een veelvoud zijn van die kost. Het gaat immers om een eenmalige kost, terwijl de soms heel dure behandelingen van kanker herhaaldelijk moeten toegepast worden. Met de kost van een immunotherapie voor een patiënt met gevorderde kanker kunnen al 100 personen preventief getest worden. En dan spreken we nog niet van het schrijnende leed dat hiermee voorkomen kan worden”, aldus prof. dr. De Grève.
Huisarts als eerste aanspreekpunt
De Grève pleit daarom voor de uitrol van een programma op bevolkingsniveau die start bij de eerstelijnsgeneeskunde zoals huisartsen met een screenende bloedtest voor de sterkste borst- en darmkankergenen zoals BRCA1/2, beter bekend als het gen dat Angelina Jolie draagt en leidde tot haar dubbele borstamputatie. Patiënten die blijken erfelijke mutatie te dragen in hun DNA, kunnen daarna doorverwezen worden naar gespecialiseerde artsen en (universitaire) ziekenhuizen voor bijkomende counseling.
De Grève: “Zo’n systeem is niet ingewikkelder dan wat er vandaag op grote schaal gebeurt met bijvoorbeeld cholesteroltesten. Personen met een familiale voorgeschiedenis kunnen dan best nog steeds een uitgebreidere genetische testing krijgen”
*cijfers van de Stichting tegen Kanker
Over “Medische Wereld”:
Op zaterdag 11 mei 2019 vindt op Brussels Health Campus (VUB/UZ Brussel) met “Medische wereld” het grootste Belgische symposium rond gezondheidszorg en geneeskunde plaats. Vooraanstaande experts nemen er deel aan lezingen en debatten rond onder meer financiering van onderzoek, E-health en ethiek binnen de geneeskunde (bvb euthansie bij psychisch lijden). Daarnaast is er ook het grote kopstukkendebat rond gezondheidszorg in aanloop naar de nakende verkiezingen. Minister van Sociale Zaken & Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD), John Crombez (sp.a.), prof. dr. Petra De Sutter (Groen), Valerie Van Peel (N-VA), Bianca Debaets (CD&V) en Peter Mertens (pvda) nemen deel.
Het volledige programma met sprekers vindt u terug op de website. U bent van harte welkom op dit symposium. Gelieve u komst te bevestigen bij Sicco Wittermans, persrelaties van de VUB (sicco.wittermans@vub.be of 02/629 21 37)